Բնության գույները:Ստեղծագործական աշխատանք:

Рубрика: հայոց լեզու,գրականություն

3 МАЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Կարդում ենքՙՙՍասունցի Դավիթ՚՚:Ընտանեկան Նախագիծ:

• Պատմի՛ր, տեսագրի՛ր կամ ձայնագրի՛ր էպոսի մասին:

«Սասնա ծռեր» կամ «Սասունցի Դավիթ», հայ ժողովրդի ազգային էպոսը կամ դյուցազնավեպը, որը ստեղծվել է ժողովրդական բանահյուսության հիման վրա։ Վիպասացների և բանահավաքների կողմից այն կոչվել է նաև «Սասնա փահլևաններ», «Սասնա տուն», «Ջոջանց տուն», «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ», «Դավիթ և Մհեր», «Դավթի պատմություն», «Դավթի հեքիաթ» և այլն։ Էպոսի գաղափարական ոգին հայ ժողովրդի հերոսական մաքառումն է թշնամիների դեմ՝ հանուն ժողովրդի ազատության և անկախության, հայրենիքի և պետականության պահպանման։ Հայոց դյուցազնավեպը գաղափարական առումով արտացոլում է նաև իրականությունից ունեցած դժգոհությունն ու կառուցվելիք արդար աշխարհի նկատմամբ ունեցած փափագը՝ բոլոր դեպքերում գովաբանելով օտարի լծի դեմ ելած ժողովրդի հերոսական պայքարը։

Էպոսը համահավաք տարբերակով կոչվում է «Սասնա ծռեր»։ «Ծուռ» բառն այս պարագայում ունի իմաստային մի քանի նշանակություններ՝ դիվահար, խենթավուն, խելահեղ քաջ և այլն։ Տվյալ հատկանիշներից յուրաքանչյուրն էպոսի հերոսների համար բնորոշ է այս կամ այն պարագայում։ «Սասնա ծռեր» էպոսը կառուցվածքային առումով կազմված է վիպական չորս մասերից կամ ճյուղերից, որոնցից յուրաքանչյուրը կոչվել է տվյալ ճյուղի գլխավոր հերոսի անունով՝ «Սանասար և Բաղդասար», «Մեծ Մհեր», «Սասունցի Դավիթ», «Փոքր Մհեր»։ Հերոսների այս չորս սերունդը միմյանց հետ կապված են ազգակցական կապերով։ «Սասնա ծռերի» ամենաբնորոշ գիծը հերոսական անպարտելի ոգին է՝ պայմանավորված նրա նախահիմքում ընկած առասպելական դյուցազունների սխրանքներով և հայ ժողովրդի՝ իր ոսոխների, հատկապես արաբական բռնակալության դեմ մղած դարավոր պայքարով։ Էպոսի ստեղծման հստակ թվականը մեզ հայտնի չէ, քանի որ վերջինս գալիս է ժամանակի խորքից և ունի պատմական խոր ակունքներ։ Էպոսի ասացողները էպոսը պատմել են հայկական տարբեր բարբառներով, մեծ մասամբ մոկաց, մշո, սասնա, ինչպես նաև արարատյան։

Էպոսի պատումներից մեկը 1873 թվականին գրի է առել Գարեգին Սրվանձտյանցը՝ հրատարակելով «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ» վերնագրով։ 1889 թվականին էպոսի մի տարբերակ գրի է առել Մանուկ Աբեղյանը, իսկ արդեն 1939 թվականին Հովսեփ Օրբելին՝ էպոսագետների խմբի հետ մեկտեղ, ստեղծում է 60 պատումներից բաղկացած համահավաք բնագիր։ Համահավաք բնագիրը թարգմանվել է ֆրանսերեն, չինարեն, անգլերեն (թարգմանիչ՝ Լևոն Զավեն Սյուրմելյան), հունարեն, ռուսերեն, գերմաներեն, վրացերեն, թուրքերեն, ադրբեջաներեն և այլ լեզուներով։ «Սասնա ծռերն» ամբողջական կամ մասնակի մշակել են նաև Ավետիք Իսահակյանը, Եղիշե Չարենցը, Սողոմոն Տարոնցին, Վիգեն Խեչումյանը, Հմայակ Սիրասը, Մկրտիչ Խերանյանը, Նաիրի Զարյանը և ուրիշներ։ Էպոսին բազմիցս անդրադարձել են կերպարվեստում (Հակոբ Կոջոյան, Երվանդ Քոչար, Մհեր Աբեղյան, Էդուարդ Իսաբեկյան, Արտաշես Հովսեփյան և ուրիշներ), երաժշտության մեջ (Գևորգ Բուդաղյանի «Խանդութ» երաժշտական կոմպոզիցիան՝ ըստ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի երաժշտության, Էդգար Հովհաննիսյանի «Սասունցի Դավիթ» բալետ-օպերան և այլն), կինոարվեստում («Սասնա ծռեր», ռեժիսոր՝ Արման Մանարյան, 2010 թվական, մուլտֆիլմ), թատրոնում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին սփյուռքահայերի հանգանականությամբ ստեղծվել է «Սասունցի Դավիթ» տանկային շարասյունը, իսկ Արցախյան պատերազմի տարիներին կազմավորվել են «Սասնա ծռեր» և «Սասունցի Դավիթ» կամավորական ջոկատները։ Հայաստանի անկախ Հանրապետությունում էպոսի հերոսների անուններով կոչվել են տեղանուններ, ինչպես նաև «Սասունցի Դավիթ» անունով մետրոպոլիտենի կայարան։ Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիայի Միջկառավարական կոմիտեի 7-րդ նստաշրջանը 2012 թվականի դեկտեմբերի 5-ին «Սասնա ծռեր կամ Սասունցի Դավիթ էպոսի կատարողական դրսևորումները» հայտն ընդգրկեց ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ներկայացուցչական ցանկում։

• Ընտանիքիդ անդամների հետ էպոսյան ընթերցումներ կազմակերպի՛ր, տեսագրի՛ր կամ ձայնագրի՛ր:

https://www.youtube.com/embed/NL-_QsHo4RI?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent3 МАЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Փոխադարձ դերանուններ:Գործնական քերականություն:

Եկե՛ք վերհիշենք.

Դերանունները ութ տեսակի են` անձնական, ցուցական, փոխադարձ, հարցական, հարաբերական, որոշյալ, անորոշ, ժխտական։

Անձնական դերանունները մատնացույց են անում խոսող, խոսակից կամ մի երրորդ անձ` առանց դրանց անվանելու։

Անձնական դերանուններն են՝ ես, ինքս, մենք, ինքներս, դու, ինքդ, դուք, ինքներդ, նա, ինքը, նրանք, իրենք:

Ցուցական դերանունները մատնացույց են անում առարկա, հատկություն, քանակ, տեղ և ձև՝ առանց դրանք անվանելու։

Ցուցական դերանուններն են` սա, դա, նա, այս, այդ, այն, սույն, նույն, միևնույն, մյուս, այսպես, այդպես, այնպես, այսպիսի, այդպիսի, այնպիսի, նույնպիսի, այսքան, այդքան, այնքան, նույնքան, այսչափ, այդչափ, այնչափ, նույնչափ, այստեղ, այդտեղ, այնտեղ:

Փոխադարձ դերանունները ցույց են տալիս փոխադարձ հարաբերությամբ միմյանց հետ կապված առարկաներ կամ անձեր՝ առանց դրանք անվանելու։

Փոխադարձ դերանուններն են` իրար, միմյանց, մեկմեկու կամ մեկմեկի:

Ուղղական — — —
Սեռական իրար միմյանց մեկմեկու
Տրական իրար միմյանց մեկմեկու
Հայցական իրար միմյանց մեկմեկու
Բացառական իրարից միմյանցից մեկմեկուց
Գործիական իրարով միմյանցով մեկմեկով
Ներգոյական իրարում միմյանցում մեկմեկում

Հարցական դերանունները արտահայտում են հարցում խոսողին ծանոթ անձի կամ առարկայի, սրանց հատկության, թվի, գործողության տեղի, ժամանակի, ձևի և այլնի մասին՝ առանց դրանք անվանելու։

Հարցական դերանուններն են` ո՞վ, ի՞նչ, ինչպիսի՞, ինչքա՞ն, ինչպե՞ս, ինչու՞, ո՞ր, ո՞րը, որքա՞ն, որչա՞փ, որպիսի՞, ո՞րերորդ, որտե՞ղ, ե՞րբ, ու՞ր, քանի՞, քանի՞սը, քանի՞երորդ:

Հարաբերական դերանունները նույն հարցական դերանուններն են, որոնք, սակայն, արտահայտում են ոչ թե հարցում, այլ մի նախադասություն կապում են մյուսին։ Օրինակ`Նա կարդաց այն գիրքը, որը նվիրել էր ընկերը։

Աշխատանքը կատարեց այնպես, ինչպես պահանջել էին։

Շենքը կառուցեցին այնտեղ, որտեղ նախկինում ամայի տարածություն էր։

 Առաջադրանքներ

Առաջադրանք

1. Կարդացե՛ք ստեղծագործությունը և կատարե՛ք ա  և բ  առաջադրանքները.

ա) Ո՞րն է հեքիաթի գլխավոր ասելիքը: Ընտրի՛ր մտքերից մեկը և ընտրությունդ հիմնավորի՛ր.

• Նյութական արժեքից ավելի կարևոր են գեղեցկությունն ու ուրախությունը:

Դե կարծում եմ,որ մի քանի կոպեկի փոխարեն կարելի է կյանքը լցնել ուրախությամբ և գեղեցկությամբ:

բ) «Ես հուսով եմ, ավելի շուտ՝  համոզված եմ, որ դու հասկացար, թե ինչու եմ քեզ նվիրում այս  հեքիաթը»: Ինչո՞ւ է պատմող հերոսը հեքիաթը քեզ նվիրում:

Ես կարծում եմ,որ այս հեքիաթը նվիրվում է ինձ բացատրելու մի բան բացատրելու համար:Բացատրելու համար,որ կարելի է թերությունը առավելություն ստեղծել:Կարելի է հավատարիմ մնալ քեզ սիրողին,հարգողին:Որ պետք է գեղեցկություն էլ ստեղծել և ուրածություն ստանալ մի փոքրիկ թերությունից:Որ կյանքը չի կանգնի,եթե մի թերություն լինի ու մի քանի կոպեկ պակաս լինի:23 АПРЕЛЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Մարդիկ:

Մարդիկ ամեն անգամ փորձում են գտնել իրենց այս փոքրիկ աշխարհում:Փորձում են իրենց կարևոր դարձնել:Գրում են, գրում իրենց կյանքի գիրքը:Ամեն մի նոր օր, նոր էջից են սկսում:Սկսում են ձեռք բերել նոր հաջողություններ և փորձում են գերազանցել գերագույնին:Իրենց պատուհանից նկարներ են կախում: Իրենց նկարներով ստեղծում են աշունը, կարմրա-դեղնավում երանգներ օգտագործելով:Ստեղծում են նաև ձմեռը, ներկելով այն սպիտակ իջնող թելիկներով:Ստեղծում են գարունը ու բացում են նոր մի մուտք դեպի լիիրավ աշխարհ:Ամառը նույպես ստեղծում են և ծաղկեցնում իրենց համեստ նկարը:Մարդիկ ամեն վայրկյան ստեղծագործում են,փորձում են գրելու փոխարեն երգելով կամ նկարելով ձևավորել իրենց կյանքը:Ուզում են գզալ մեկ թեյի գավաթի տաքությունը և հարազատների ջերմությունը:Մարդիկ ամեն տեղ փորձում են ստեղծագործել իրենց բնույթին համապատասխան:Ստեղծում են չարն ու բարին և փորձում հիմնել իրենց այդ արաքներով այս աշխարհում:Իրենց սիրտը նվիրում են արևին,անձրևին,քամուն ու փորձում քայլել աշխարհի հետ:Իսկ,երբ մարդիկ այլևս չեն կարողնաում գրել իրենց կյանքի գիրքը,սկսում են քանդել աշխարհը, իրենց պատուհանից դուրս կախված նկարները դառնում են հասարակ գույներ,երգերը դառնում են հասարակ նոտաներ և վերանում է իրենց ստեղծած ամեն մի բան ու քանդվում է աշխարհը…15 АПРЕЛЯ, 2020ՆԱԽԱԳԻԾ ԻՄ ՑԱՆԿՈՒԹՅԱՄԲ…, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Նախագծի ընթացքում արտասանում եմ բանաստեղծների իմ սիրելի բանաստեղծությունները:

Պ.Սևակ…https://www.youtube.com/embed/DcOL1D7jVfg?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent

Համո Սահյանhttps://www.youtube.com/embed/kc1oFbUnZQQ?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent

Հովհաննես Թումանյանhttps://www.youtube.com/embed/G4-DzXslKz8?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent

Չարենցhttps://www.youtube.com/embed/—C-UTByLSw?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent14 АПРЕЛЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Եթերում ես եմ…Խոսում եմ իմ սիրելի ֆիլմերի,սերիալների մասին:Նախագիծ:

https://www.youtube.com/embed/3v345eyCEhE?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent14 АПРЕЛЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

Տեքստը՝

Սասնա ծռեր

«Սասնա ծռեր» կամ «Սասունցի Դավիթ», հայ ժողովրդի ազգային էպոսը կամ դյուցազնավեպը, որը ստեղծվել է ժողովրդական բանահյուսության հիման վրա։ Վիպասացների և բանահավաքների կողմից այն կոչվել է նաև «Սասնա փահլևաններ», «Սասնա տուն», «Ջոջանց տուն», «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ», «Դավիթ և Մհեր», «Դավթի պատմություն», «Դավթի հեքիաթ» և այլն։ Էպոսի գաղափարական ոգին հայ ժողովրդի հերոսական մաքառումն է թշնամիների դեմ՝ հանուն ժողովրդի ազատության և անկախության, հայրենիքի և պետականության պահպանման։ Հայոց դյուցազնավեպը գաղափարական առումով արտացոլում է նաև իրականությունից ունեցած դժգոհությունն ու կառուցվելիք արդար աշխարհի նկատմամբ ունեցած փափագը՝ բոլոր դեպքերում գովաբանելով օտարի լծի դեմ ելած ժողովրդի հերոսական պայքարը։

Էպոսը համահավաք տարբերակով կոչվում է «Սասնա ծռեր»։ «Ծուռ» բառն այս պարագայում ունի իմաստային մի քանի նշանակություններ՝ դիվահար, խենթավուն, խելահեղ քաջ և այլն։ Տվյալ հատկանիշներից յուրաքանչյուրն էպոսի հերոսների համար բնորոշ է այս կամ այն պարագայում։ «Սասնա ծռեր» էպոսը կառուցվածքային առումով կազմված է վիպական չորս մասերից կամ ճյուղերից, որոնցից յուրաքանչյուրը կոչվել է տվյալ ճյուղի գլխավոր հերոսի անունով՝ «Սանասար և Բաղդասար», «Մեծ Մհեր», «Սասունցի Դավիթ», «Փոքր Մհեր»։ Հերոսների այս չորս սերունդը միմյանց հետ կապված են ազգակցական կապերով։ «Սասնա ծռերի» ամենաբնորոշ գիծը հերոսական անպարտելի ոգին է՝ պայմանավորված նրա նախահիմքում ընկած առասպելական դյուցազունների սխրանքներով և հայ ժողովրդի՝ իր ոսոխների, հատկապես արաբական բռնակալության դեմ մղած դարավոր պայքարով։ Էպոսի ստեղծման հստակ թվականը մեզ հայտնի չէ, քանի որ վերջինս գալիս է ժամանակի խորքից և ունի պատմական խոր ակունքներ։ Էպոսի ասացողները էպոսը պատմել են հայկական տարբեր բարբառներով, մեծ մասամբ մոկաց, մշո, սասնա, ինչպես նաև արարատյան։

Էպոսի պատումներից մեկը 1873 թվականին գրի է առել Գարեգին Սրվանձտյանցը՝ հրատարակելով «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ» վերնագրով։ 1889 թվականին էպոսի մի տարբերակ գրի է առել Մանուկ Աբեղյանը, իսկ արդեն 1939 թվականին Հովսեփ Օրբելին՝ էպոսագետների խմբի հետ մեկտեղ, ստեղծում է 60 պատումներից բաղկացած համահավաք բնագիր։ Համահավաք բնագիրը թարգմանվել է ֆրանսերեն, չինարեն, անգլերեն (թարգմանիչ՝ Լևոն Զավեն Սյուրմելյան), հունարեն, ռուսերեն, գերմաներեն, վրացերեն, թուրքերեն, ադրբեջաներեն և այլ լեզուներով։ «Սասնա ծռերն» ամբողջական կամ մասնակի մշակել են նաև Ավետիք Իսահակյանը, Եղիշե Չարենցը, Սողոմոն Տարոնցին, Վիգեն Խեչումյանը, Հմայակ Սիրասը, Մկրտիչ Խերանյանը, Նաիրի Զարյանը և ուրիշներ։ Էպոսին բազմիցս անդրադարձել են կերպարվեստում (Հակոբ Կոջոյան, Երվանդ Քոչար, Մհեր Աբեղյան, Էդուարդ Իսաբեկյան, Արտաշես Հովսեփյան և ուրիշներ), երաժշտության մեջ (Գևորգ Բուդաղյանի «Խանդութ» երաժշտական կոմպոզիցիան՝ ըստ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի երաժշտության, Էդգար Հովհաննիսյանի «Սասունցի Դավիթ» բալետ-օպերան և այլն), կինոարվեստում («Սասնա ծռեր», ռեժիսոր՝ Արման Մանարյան, 2010 թվական, մուլտֆիլմ), թատրոնում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին սփյուռքահայերի հանգանականությամբ ստեղծվել է «Սասունցի Դավիթ» տանկային շարասյունը, իսկ Արցախյան պատերազմի տարիներին կազմավորվել են «Սասնա ծռեր» և «Սասունցի Դավիթ» կամավորական ջոկատները։ Հայաստանի անկախ Հանրապետությունում էպոսի հերոսների անուններով կոչվել են տեղանուններ, ինչպես նաև «Սասունցի Դավիթ» անունով մետրոպոլիտենի կայարան։ Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիայի Միջկառավարական կոմիտեի 7-րդ նստաշրջանը 2012 թվականի դեկտեմբերի 5-ին «Սասնա ծռեր կամ Սասունցի Դավիթ էպոսի կատարողական դրսևորումները» հայտն ընդգրկեց ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ներկայացուցչական ցանկում։

• Ընթերցի՛ր, անգի՛ր սովորիր քեզ դուր եկած հատվածները, ձայնագրի՛ր կամ տեսագրի՛ր դրանք:

• Ընտանիքիդ անդամների հետ էպոսյան ընթերցումներ կազմակերպի՛ր, տեսագրի՛ր կամ ձայնագրի՛ր:

https://www.youtube.com/embed/NL-_QsHo4RI?version=3&rel=1&fs=1&autohide=2&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent3 МАЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Փոխադարձ դերանուններ:Գործնական քերականություն:

Եկե՛ք վերհիշենք.

Դերանունները ութ տեսակի են` անձնական, ցուցական, փոխադարձ, հարցական, հարաբերական, որոշյալ, անորոշ, ժխտական։

Անձնական դերանունները մատնացույց են անում խոսող, խոսակից կամ մի երրորդ անձ` առանց դրանց անվանելու։

Անձնական դերանուններն են՝ ես, ինքս, մենք, ինքներս, դու, ինքդ, դուք, ինքներդ, նա, ինքը, նրանք, իրենք:

Ցուցական դերանունները մատնացույց են անում առարկա, հատկություն, քանակ, տեղ և ձև՝ առանց դրանք անվանելու։

Ցուցական դերանուններն են` սա, դա, նա, այս, այդ, այն, սույն, նույն, միևնույն, մյուս, այսպես, այդպես, այնպես, այսպիսի, այդպիսի, այնպիսի, նույնպիսի, այսքան, այդքան, այնքան, նույնքան, այսչափ, այդչափ, այնչափ, նույնչափ, այստեղ, այդտեղ, այնտեղ:

Փոխադարձ դերանունները ցույց են տալիս փոխադարձ հարաբերությամբ միմյանց հետ կապված առարկաներ կամ անձեր՝ առանց դրանք անվանելու։

Փոխադարձ դերանուններն են` իրար, միմյանց, մեկմեկու կամ մեկմեկի:

Ուղղական — — —
Սեռական իրար միմյանց մեկմեկու
Տրական իրար միմյանց մեկմեկու
Հայցական իրար միմյանց մեկմեկու
Բացառական իրարից միմյանցից մեկմեկուց
Գործիական իրարով միմյանցով մեկմեկով
Ներգոյական իրարում միմյանցում մեկմեկում

Հարցական դերանունները արտահայտում են հարցում խոսողին ծանոթ անձի կամ առարկայի, սրանց հատկության, թվի, գործողության տեղի, ժամանակի, ձևի և այլնի մասին՝ առանց դրանք անվանելու։

Հարցական դերանուններն են` ո՞վ, ի՞նչ, ինչպիսի՞, ինչքա՞ն, ինչպե՞ս, ինչու՞, ո՞ր, ո՞րը, որքա՞ն, որչա՞փ, որպիսի՞, ո՞րերորդ, որտե՞ղ, ե՞րբ, ու՞ր, քանի՞, քանի՞սը, քանի՞երորդ:

Հարաբերական դերանունները նույն հարցական դերանուններն են, որոնք, սակայն, արտահայտում են ոչ թե հարցում, այլ մի նախադասություն կապում են մյուսին։ Օրինակ`Նա կարդաց այն գիրքը, որը նվիրել էր ընկերը։

Աշխատանքը կատարեց այնպես, ինչպես պահանջել էին։

Շենքը կառուցեցին այնտեղ, որտեղ նախկինում ամայի տարածություն էր։

 Առաջադրանքներ

3 МАЯ, 2020ՀԵՌԱՎԱՐ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ, ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Ղազարոս Աղայան:

• Համացանցից գտե՛ք հետաքրքիր տեղեկություններ Աղայանի մասին, կարդացե՛ք, վերածե՛ք ձայնագրության կամ տեսագրե՛ք:

• Կարդացե՛ք Աղայանի ստեղծագործություններից մեկը (հեքիաթներից, մանկական պատմվածքներից), վերածե՛ք ռադիոթատրոնի:

Հովհաննես Թումանյան․ «Ես միշտ ձեզ հետ եմ, Ձեր մեջ եմ…»

Կենսագրություն

Հովհաննես Թադեւոսի Թումանյան ՝ հայ մեծագույն գրող ու բանաստեղծ, հասարակական գործիչ։ Ծնվել է 1869 թվականի փետրվարի 7-ին, Լոռվա Դսեղ գյուղում` հոգեւորականի ընտանիքում։

Նախնական կրթությունը ստացել է հայրենի գյուղում, այնուհետեւ Ջալալօղլու (այժմյան՝ Ստեփանավան) դպրոցում։ 1883 թվականից շարունակել է ուսումը Թիֆլիսի Ներսիսյան Ճեմարանում, սակայն նյութական ծանր իրավիճակի պատճառով 1887թ. ստիպված եղավ թողնել դպրոցը եւ սկսեց աշխատել Թիֆլիսի հայ եկեղեցական դատարանում, այնուհետեւ Հայ Հրատարակչական միության գրասենյակում (մինչեւ 1893թ)։

Թումանյանը սկսել է ստեղծագործել 80-ականների կեսից, այդ ժամանակ էլ սկսում է համագործակցել հայկական տարբեր թերթերի ու ամսագրերի հետ։ Լայն ճանաչում է ձեռք բերում “Բանաստեղծություններ” հավաքածուի (1-2 հատոր, 1890-92) լույս տեսնելուց հետո։ Թումանյանի գրական գործունեության ամենահայտնի շրջանն է համարվում XIX դարի վերջին տասնամյակը — XX դարի սկիզբը։ Այդ ժամանակաշրջանում է, որ Թումանյանը հանդես է գալիս որպես ժողովրդի ստեղծագործական ավանդույթների վրա հիմնվող բանաստեղծ։ Իր ստեղծագործություններից շատերում, նա նկարագրում է նահապետական օրենքներով ապրող գյուղացիների կյանքը, որը լի է ներքին ու հաճախ ողբերգական հակասություններով։ Այդ թեմային են նվիրված Թումանյանի այնպիսի պոեմները, ինչպիսին են «Մարոն» (1887, հրատարակվել է 1892թ), «Լոռեցի Սաքոն» (1889, հրատարակվել է 1890թ), «Անուշ» ողբերգությունը (1890, հրատարակվել է 1892թ)։

Թումանյանի պոեմներից, բալադներից ու հեքիաթներից շատերի հիմքում ընկած է ժողովրդական բանահյուսությունը։ Օրինակ՝ «Թմկաբերդի առումը» (1902, հրտ. 1905թ) հիմնված է ժողովրդական առասպելի վրա, ինչպես նաեւ «Ախթամար», «Փարվանա», «Սասունցի Դավիթ» պոեմները, «Մի կաթիլ մեղր» հեքիաթը։

1899 թվականին բանաստեղծը կազմակերպում է “Վերնատուն” գրական խմբակը, որի անդամ են դառնում բազմաթիվ հայ նշանավոր գրողներ ու բանաստեղծներ։

XX դարի սկզբին Թումանյանը հայտնի է դառնում նաեւ որպես հասարակական գործիչ։ 1905-07 թվականներին մասնակցում է Բաքվի հայ-թաթարական ընդհարումների հաշտեցմանը։ Ցարական կառավարության կողմից երկու անգամ ձեռբակալվում է (1908 եւ 1911) ու բանտ նետվում:

1912-1921 թթ.՝ Հայ գրողների կովկասյան միության նախագահն է։ Արդեն Հայքի խորհրդայնացումից հետո դառնում է Հայաստանին օգնության կոմիտեի նախագահ (1921-22)։

Հովհաննես Թումանյանը վախճանվել է 1923 թ. մարտի 23-ին, 54 տարեկան հասակում, Մոսկվայում։

Մայրենի լեզվի միջազգային օր

Մայրենի լեզվի միջազգային օր (ՄԱԿ-ի լեզուներով. անգլ.՝ International Mother Language Day, իսպ.՝ Día Internacional de la Lengua Materna, ռուս.՝ Международный день родного языка, ֆր.՝ la Journée internationale de la langue maternelle), ընդունվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Գլխավոր համաժողովի 30-րդ նստաշրջանի որոշումով 1999 թվականի նոյեմբեր ամսին և նշվում է 2000 թվականի փետրվարի 21-ից, որպես մայրենի լեզուների իրավունքների ճանաչման և գործածության աջակցման օր։ Մայրենի լեզվի միջազգային օրը 2005 թվականից նշվում է նաև Հայաստանում:

Ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գնահատականի՝ աշխարհի վեց հազար լեզուներ կորստի մատնվելու եզրին են^[1]։

947 թվականին, երբ անգլիացիները վերջապես հեռանում են Հնդկաստանից, կազմավորվում է Պակիստան պետությունը։ Այն կազմված էր երկու խոշոր տարածաշրջաններից, որոնք իրարից կտրուկ տարբերվում էին մշակույթով և լեզվով. արևմտյան Պակիստանում իշխում էր ուրդու լեզուն, իսկ արևելյանում՝ բենգալերենը։ Չնայած բենգալերենը միլիոնավոր մարդկանց մայրենի լեզուն էր, սակայն 1948 թվականին Պակիստանի կառավարությունն ամբողջ երկրի համար պետական լեզու է հռչակում ուրդուն։

Կառավարության որոշումը երկրի արևելյան մասի բնակչության մեծ մասը դժգոհությամբ է ընդունում, բողոքի ցույցեր են տեղի ունենում։ Կառավարությունը ոչ միայն հաշվի չի նստում արևելյան տարածաշրջանի բնակիչների պահանջների հետ, այլև ճնշում է բենգալերենի պաշտպանությանն ուղղված ցույցերը։ Իսկ 1952 թվականին Դաքքա քաղաքում կայացած ուսանողական ցույցը ճնշելիս մի քանի մարդ զոհվում է՝ զոհվում են հանուն իրենց մայրենի լեզվի իրավունքի պաշտպանության: Այս ողբերգական դեպքերի հետևանքով արդեն բողոքի զանգվածային ցույցեր են ծայր առնում։ Հակամարտության ընթացքում 1956 թվականին բենգալերենը, ի վերջո, պետական լեզվի կարգավիճակ է ստանում։

Մայրենի լեզվի իրավունքների համար մղվող պայքարը նպաստեց բենգալցիների ազգային ինքնագիտակցության աճին։ Ազգային-ազատագրական պատերազմից հետո Արևելյան Պակիստանն առանձնացավ, և 1971 թվականին առաջացավ նոր պետություն՝ Բանգլադեշը։

Բանգլադեշում փետրվարի 21-ը նշվում է որպես ազգային տոն՝ Մայրենի լեզվի օր, իսկ մայրաքաղաք Դաքքայում զոհված ուսանողների հիշատակին հուշարձան է կանգնեցված։

Բուռն իրադարձությունների հիշատակին 1999 թվականին նոյեմբերին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն փետրվարի 21-ը Մայրենի լեզվի միջազգային օր է հռչակում։

Դպրոցում պատահած մի հետաքրքիր դեպք 

Մեր դասընկերուհիներից մեկի տարեդարձներ, մենք որոշել էինք անակնկալ մատուցել նրան և թաքնվել էինք դասարանում, իսկ երբ նա դասարան մտավ մենք բոլորվ դուրս եկանք մեր թաքստոցից, և սկսեցինք երգել ծնունդտ շնորհավոր երգը, իսկ մեր ընկերուհին ուրախությունից, վախից, թե այլ բանից մենք այդպես էլ չբացահայտեցինք, բայց նա ուշագնաց եղավ: Մենք անհանգստացել էինք և խոստացանք, որ այլևս այդպիսի անակնկալներ չենք մատուցի որևէ մեկին, սակայն նրա ուշքի գալուց հետո, երբ լիաթոք ծիծաղեցինք մենք որոշեցինք, որ կարելի է կրկնել մի քանի այդպիսի արարքներ:

Իմ սիրելի զբաղմունքների մասին,իրավագիտություն և արվեստ

Իրավագիտությունը կամ իրավաբանությունը գիտություն է իրավունքի մասին։ Իրավաբանները զբաղվում են իրավունքի բնույթի և զարգացման համակարգված պարզաբանմամբ, բացահայտում են այն սկզբունքները, որոնց վրա հիմնված է կամ պետք է հիմնված լինի իրավունքը՝ ներառյալ դրա կապը այլ հաստատությունների և գործելակերպերի, օրինակ՝ բարոյականության հետ, ինչպես նաև բացահայտում են դրա ներքին գործելակերպը։ «Իրավունքը» կարող է լինել փաստական (գործող) և բնական (այստեղից է «բնական իրավագիտություն») կարևոր ավանդույթը) կամ նույնիսկ ներկայացվել որպես կարգավորիչ օրենսգիրք, որը պաշտոնական իրավական համակարգի բաղկացուցիչ մասը չէ։

Կարող է թվալ, թե այս խնդիրների վերացական բնույթը հեռացնում է իրավաբանությունը իրավունքի բովանդակությունից, սակայն սկզբունքները, որոնք իրավաբանությունն ուսումնասիրում կամ նկարագրում է, կազմում են (կարող են կազմել) իրավաբանների գործելակերպի բաղկացուցիչ մասը կամ կիրառվում են (կարող են կիրառվել) իրավական համակարգի շրջանակներում։ Հետևաբար, իրավունքի և իրավագիտության կապը նման է քաղաքականության և քաղաքագիտության կապին։

Իրավագիտության տարրերը ծագել են իրավական գիտությունների և օրենսդրության զարգացման շրջանում․ իրավունքի մասին որոշ տեղեկություններ ընդգրկված են եղել դեռ հնում կրթության ընդհանուր համակարգում։ Ի սկզբանե նրանք մտնում էին կրոնական գիտությունների և փիլիսոփայության մեջ։ Օրինակ՝ Իսրայելում իրավական հանձնարարությունները ուսումնասիրվում էին Մովսեսի օրենքներով։ Հին Հունական ստոիկյան դպրոցներում, սովորեցնում են դատական հռետորություն։ Ի սկզբանե Հին Հռոմում իրավունքի իմացությունը հանդիսացել է քրմերի արտոնությունը։

Առաջին մասնավոր իրավաբանական դպրոցը, որտեղ ուսուցիչներ կարդում էին էին դասախոսություններ և աշակերտների հետ կազմակերպում քննարկումներ, հիմնադրվել է Մազուրեի Սաբինի կողմից (սաբինյան դպրոցը, Կապիտոնի դպրոցից շուտ է հիմնադրվել)։

IV-V դարերում գոյություն են ունեցել չորսամյա ժամկետով իրավաբանական դպրոցներ (Հռոմում, Կոստանդնուպոլսում, Աթենքում, Ալեքսանդրիայում, Կեսարիայում), որտեղ աշակետները ուսսումնասիրում էին հայտնի հռոմեական իրավաբանների գործերը։ 533 թվականին Հուստինիանոսը հրապարակել է հատուկ սահմանադրություն, ուսումնական դասընթացը 5 ամյա դարձնելու համար, որտեղ պարտադիր ուսումնասիրում էին Պանդեկտները և Հուստինիանոսի  օրենսգիրքը։

Հռոմեական իրավական^[1] ավանդույթներին փոխարինել է Բյուզանդական իրավաբանությունը։

Արաբական երկրներում գերիշխանությունը անցել է Շարիաթական օրենքին։

Վաղ միջնադարում Արևմտյան Եվրոպայում հատուկ իրավական  կրթություն չի եղել։ Սակայն X դարում Պավիայում հիմնադրվել է դպրոց, որտեղ  ուսուցանվել է Լոմբարդիական օրենք։  դարի վերջում Բոլոնիայում արվեստի դպրոցին կից բացվել է իրավական դպրոց, իսկ ավելի ուշ համալսարան, որտեղ XII դարի կեսերին  ուսացանել և սովորել են հռոմեական իրավունք, տարբեր  երկրներից։

XII-XV դարերում Արևմտյան Եվրոպայի մի շարք երկրներում բացվեցին համալսարաններ (Օքսֆորդի, Քեմբրիջի, Փարիզյան), որտեղ առաջատար էին իրավաբանական ֆակուլտետները, որոշներում ուսուցանում էին հռոմեական իրավունք: Արևմտյան Եվրոպայում իրավունքը աստիճանաբար դառնում է մշակութային զարգացման ուղեկից: Իրավաբանությունը աստիճանաբար զարգացավ Իտալիայում, Անգլիայում, Ֆրանսիայում և Գերմանիայում, այս շրջանում իրավաբանները զբաղվում էին հռոմեական իրավունքի ուսումնասիրմամբ, այնպես էլ փիլիսոփայական վարդապետությունների վերլուծությամբ և այսպես կոչված բնական իրավունքով: Այս իրավաբանների նախնական գործը իրավաբանական փոխկապակցված գործարքների կնքումն է դատական գործընթացի մասին:

Զգալի տարբերություն կա անգլիական տեղական իրավական ավանդույթների և մայրցամաքայինից, նրա հիմքում հիմնականում ընկած է ռոմանական իրավունքը, իսկ հետագայում զարգացել են առանձին անգլո-սաքսոնական և ռոմանա-գերմանական իրավական ընտանիքները: Մինչև XV դարը  Ֆրանսիական իրավաբանությունը իր ուշադրությունը սևեռել էր  սովորական իրավունքի կոտյումների (ֆր. coutume — սովորություն)  հավաքման և մշակման վրա, բայց առավելապես զբաղվում էին հռոմեական իրավունքի ուսումնասիրությամբ: Օրինակ՝ Բուվեզիի Կոտյումները, Նորմանդիի Մեծ կոտյումները:

Արվեստ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանիցJump to navigationJump to searchՎինսենթ վան Գոգ «Աստղալից գիշեր», 1889Պոլ Սեզան, «Բիբեմուս, կարմիր ժայռ», 1897

Արվեստ, հասարակական գիտակցության ձև, մարդու ստեղծագործ աշխատանքի և հոգևոր մշակույթի տեսակ, իրականության ճանաչման յուրահատուկ եղանակ։ Արվեստը իրականությունն արտացոլում է գեղագիտորեն, գեղարվեստական կերպարների միջոցով։ Արվեստի արտացոլման առարկան իրականության գեղագիտական երևույթներն են՝ կյանքի ողբերգական կամ հերոսական, վեհ կամ նսեմ և հատկապես գեղեցիկ կողմերը։ Իրականության գեղագիտական ճանաչումը, մարդու գեղարվեստական ստեղծագործությունը իրացվում է արվեստի տարբեր տեսակների միջոցով։ Գեղագիտական երևույթները ընկալվում են տեսողությամբ, լսողությամբ, ինչպես նաև սինթեզված (միաժամանակ և՛ լսողությամբ, և՛ տեսողությամբ)։ Դրան համապատասխան արվեստը բաժանվում է՝

• Նկարչություն
• Երաժշտություն
• կինո

և այլ ձևեր։ Սակայն արվեստի տարբեր ձևերի միջև սահմանները հարաբերական են, նրանք երբեմն միահյուսվում կամ զուգակցվում են իրար։ Իրականության գեղարվեստական արտացոլումն ու ճանաչումը բարերար ներգործություն է ունենում մարդկանց գիտակցության, զգացմունքների վրա, որովհետև արվեստում արտահայտվածը հարաբերակցվում է արվեստագետի իդեալի հետ։ Արվեստագետի իդեալը իր ժողովրդի, դասակարգի կամ սոցիալական խմբի ձգտումների, իղձերի արտացոլումն է։ Պատկերելով իր ժամանակի տգե՜ղ, այլանդակ երևույթները՝ արվեստագետը ժամանակակիցներին ստիպում է այդ երևույթները վերապրել անբարյացակամության զգացումով և ձգտել դեպի գեղեցիկը, վեհը։ Արվեստի ծագման և էության վերաբերյալ կան զանազան տեսություններ։ Այն համարել են կենսաբանորեն մարդուն տրված «բացարձակ ոգու», «աստվածային հայտնության» արդյունք։ Հակադրվելով իդեալիստական նման ըմբռնումներին՝ մարքսիզմը գտնում է, որ արվեստի առաջացման աղբյուրը աշխատանքն է, որ արվեստը սոցիալական է և՝ իր ծագմամբ, և՝ իր էությամբ։

Բովանդակություն

• 1Ծագում
• 2Արվեստի ծաղկում
• 3Պատկերասրահ
• 4Տես նաև
• 5Գրականություն
• 6Արտաքին հղումներ

Ծագում[

Արվեստը ծագել է դեռևս քարի դարում։ Նախնադարյան արվեստը անմիջականորեն միահյուսվել է նյութական արտադրության, մարդկանց աշխատանքային գործունեության հետ, կազմել նրա շարունակությունը։ Այն եղել է նաև սինկրետիկ (չմասնատված)՝ միահյուսված ձևով միաժամանակ ընդգրկել արվեստի գրեթե բոլոր տեսակների տարրերը։ Հետագայում, պատմական առաջադիմության և մշակույթի զարգացման հետ միասին, արվեստի և արտադրության կապը դառնում է միջնորդավորված։ Առաջանում են արվեստի տարբեր տեսակներ։ Սակայն արվեստը իր էությամբ միշտ մնում է հասարակական, արտացոլում հասարակական հարաբերությունները։ Այս պատճառով դասակարգային հասարակության մեջ արվեստը դասակարգային է, կուսակցական։ Նա իր վրա է կրում ստեղծագործողի շահագրգռվածության կնիքը իր դասակարգի պատմական ճակատագրի նկատմամբ։ Այդ հանգամանքը արվեստը մոտեցնում է հասարակական գիտություններին։ Բայց, ի տարբերություն վերջինների, արվեստի միտումնավորությունը և կուսակցականությունը, որպես կանոն, հանդես չի գալիս բացահայտորեն, անմիջականորեն չի մատնանշվում հեղինակի կողմից, այլ բխում է նրա աշխարհայացքից և արտահայտվում է որոշակի երևույթների, արարքների, բնավորությունների, գործողության մեջ։ Արվեստի յուրահատկությունը գեղարվեստական կերպարների, տիպերի և բնավորությունների ստեղծումն է՝ կյանքի որոշակի երևույթների ընդհանրացման հիման վրա։ Սակայն ընդհանրացնելով այդ երևույթները, արվեստը վերարտադրում է դրանք կոնկրետ, եզակի ձևով, իրենց սեփական ճակատագրով, կենսական մանրամասնություններով։ Պատմությունը վկայում է, որ արվեստի զարգացման բոլոր խոշոր ժամանակաշրջանները կապված են նշանակալի սոցիալական տեղաշարժերի և իրադարձությունների հետ, երբ մեծ հետաքրքրություն է առաջանում քաղաքական, հասարակական և բարոյական խնդիրների նկատմամբ։

Արվեստի ծաղկում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արվեստի ծաղկումը Վերածննդի դարաշրջանում պայմանավորված էր ֆեոդալիզմի և միջնադարյան աստվածաբանական աշխարհայացքի դեմ հասարակության առաջադեմ ուժերի պայքարով, թեև դարաշրջանի բանաստեղծներն ու նկարիչները օբյեկտիվ պատճառներով չէին կարող ազատվել այդ աշխարհայացքի կապանքներից։ Վերածննղի (և ոչ միայն Վերածննդի) ներկայացուցիչների համար գեղեցիկը և ընդհանրապես գեղագիտականը անխզելիորեն կապված էր ժամանակի բարոյական և քաղաքացիական խնդիրների հետ։ Մարքսիզմ-լենինիզմի կլասիկները ցույց են տվել, որ արվեստը վերնաշենքային երևույթ է, պաշտպանում և ամրապնդում է իր բազիսը, սերտ փոխգործողության մեջ է այդ բազիսի և վերնաշենքի այլ ձևերի (բարոյականություն, քաղաքականություն, կրոն և այլն) հետ։ Արվեստի այդ առանձնահատկությունը համոզիչ կերպով ցույց են տվել մարքսիստական գեղագիտական մտքի ականավոր ներկայացուցիչներ Գ․ Պլեխանովը, Ա․ Շահումյանը, Ս․ Սպանդարյանը, Ա․ Լունաչարսկին, Ֆ․ Մերինգը, Պ․ Լաֆարգը։ Մարքսիզմ-լենինիզմի կլասիկները հատուկ նշանակություն էին տալիս ռեալիստական արվեստին, որը հնարավորություն է ընձեռում ավելի լավ, խոր, համակողմանի և պատմականորեն ճշմարտացի արտահայտել հասարակական հարաբերությունները, մարդկանց վերաբերմունքը միմյանց և բնության նկատմամբ։ Ռեալիզմը, ասում է Ֆ․ էնգելսը, պահանջում է տիպիկ բնավորությունները պատկերել տիպիկ պարագաներում։ Ռեալիզմի բարձրագույն ձևը սոցիալիստական ռեալիզմն է։ Սովետական Միության, սոցիալիստական մյուս երկրների արվեստի գործիչները իրենց գեղարվեստական ստեղծագործություններում արտահայտում են մեր դարաշրջանի էությունը, առաջավոր մարդկության կյանքն ու պայքարը։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

• Թատրոն

Տես նաև[

• Արվեստագիտություն

Վահան Տերյանբանաստեղծություններ

Միշտ նույն խոհերի շշուկին հլու

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 06-04-2013

my site . best tissue .

Միշտ նույն խոհերի շշուկին հլու,
Միշտ նույն կարոտի կսկիծը պահած՝
Ես դուրս եմ գալիս նորից շրջելու
Նեղ փողոցներն ու կրկեսները բաց։

Շփոթ նվագով աղմուկ ու սուլոց
Շարժում են առաջ օրը ժրաջան —
Բոցոտ խնջույքում, ձուլված խինդ ու կոծ,
Հյուսել են կյանքի կախարդված շրջան։
Հապճեպ հոսանքում և՛ մարդ, և՛ անիվ,
Ալեկոծությամբ մի խայտանկար
Խենթ փողոցների բավիղներն անթիվ
Ջրերի նըման խառնում են իրար։
Ամեհի ձայնով երկաթն է խոսում,
Պողպատն է ճչում շաչյունով դողդոջ —
Եվ բազմաղաղակ օրերի լեզուն
Հնչում է այստեղ, որպես մարտակոչ։

Այս աղմկահյուս կյանքի խենթ բոցում
Այրում է սիրտըս սրբազան մի դող,
Հուզում է հոգիս մի վեհ հիացում,
Եվ սարսափելին՝ թվում է դյութող…
Մաշված է կյանքըս վշտում անաղարտ
Եվ տառապանքի օրերում համառ,
Բայց ցաված սիրտըս բացել եմ հպարտ,
Նորից ու նորից սիրելու համար։
Ուզում եմ, վաղվա ցնծության գուշակ՝
Կարոտըս նետած լուսեղեն հեռուն,
Վառե՜լ երգերըս, որպես դրոշակ,
Ու մեռնե՜լ, որպես հերոսն է մեռնում…

Զարթե՛ք, երգեր իմ, ժամ է հնչելու,
Զինելու նորից գնդերը ցրիվ,
Մեռած սրտերը կյանքի կոչելու
Եվ բորբոքելու, զայրույթ ու կռիվ…No CommentsRead More

Մենության խավար

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 05-04-2013

Մենության խավար զնդանից կրկին
Ես վերադարձա հզոր ու հպարտ,
Եվ ինձ ողջունեց աղմուկը զվարթ,
Ու նոր խնդությամբ այրեց իմ հոգին…

Անխոս տանջանքիս գիշերում անքուն
Իր հուրը վառեց պայծառ մի կարոտ —
Նոր սիրով լեցուն՝ դարձա ես ձեզ մոտ,
Եվ նոր երգեր են հնչում իմ հոգում։

Եկա, որ այստեղ ձեզ համար այսօր
Հըրեղեն խոսքեր կռեմ ու խնդում,
Լսեմ հաղթական մարտի ցնծություն,
Տեսնեմ շարքերը ձեր հզորազոր։

Եվ լուսաբացինք երբ հոգնած լինեք,
Երբ քնած լինեք թշնամուց խաբված,
Արևածագի ցնծությամբ արբած,
Կանչեմ ձեզ, ճչամ՝ եղբայրնե՜ր, ելե՛ք…(2) CommentsRead More

ԱՐԵՎԱԾԱԳ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 04-04-2013

Ես կանգնած եմ վայրի ժայռի կատարին,
Բա՜րձր, բա՜րձր,— հեռավոր ու մենավոր.
Այնտեղ, ցածում, դեռ նիրհում են դաշտ ու ձոթ,
Դեռ խավար է այնտեղ՝ դաժան ու լռին։
Սակայն շուտով կատարներից հեռանիստ
Արևն այնտեղ հուր կըթափե և ոսկի,
Եվ կըցնծան դաշտերը՝ լուռ ու հանգիստ,
Երկիրն անհուն կարոտ կյանքի և խոսքի։
Եվ դու կերգես, զարթնած աշխարհ, իմ առաջ,
Կարձագանքես իմ ողջույնին սիրառատ,
Կըլսեմ ես դարձյալ աղմուկ ու շառաչ
Ու կըսիրեմ հեքիաթային առօրյադ։
Լռություն է, մութ է այնտեղ, սակայն իմ
Սրտում արդեն արշալույս է՝ հարությո՜ւն.—
Ողջո՜ւյն ձեզ մութ ուղիներում երկրային,
Ւմ եղբայրնե՛ր, հեռուներում և բանտում…

1912No CommentsRead More

Դու կգաս

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 03-04-2013

Դու կգաս ու կրկին հեքիաթով կդյութես,
Լուսերես կըցրես մառախուղն իմ հոգու,
Ոսկեշող հայացքով և քնքուշ խոսքերով, որ գիտես միայն դու։

Կըփարվես մեղմորեն, կըփռես, կըվառես անթառամ
Կուսական աշխարհիդ ծաղիկներն անծանոթ,
Կընստենք իրար մոտ, և հեռու կլինի առօրյան միաձայն ու աղոտ։

Սև թախիծն՝ իմ սրտից, մութ խոհերն՝ իմ հոգուց կըգնան
Լույսիդ դեմ կըցրվեն ըստվերները մռայլ,
Տառապանքը քեզ հետ՝ քաղցր հուշ, և խոսքերը՝ խորհուրդ կըդառնան, կըհագնեն ուրիշ փայլ։

Մթագին գիշերում, աշխարհում մթամած, խավարում,
Կըվառենք չմեռնող, չմարող կըրակը մեր հոգու,
Մեր ողջույնը սիրով կընետենք և՛ մարդկանց, և՛ երկրին, և՛ հեռուն ես ու դուն։No CommentsRead More

ՇՇՈՒԿ ՈԻ ՇՐՇՅՈՒՆ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 02-04-2013

Աշնան մշուշում շշուկ ու շրշյուն,
— Բարդիներն են բաց պատուհանիս տակ,—
Դու ես, որ դարձյալ թախիծով հիշում,
Կանչում ես նորից կարոտով հստակ։

Անտես ու հուշիկ իմ շուրջը շրջում,
Եվ շշնջում ես, և անուշ շրշում,
Պայծառ տրտմությամբ ինձ ես անրջում
Ու գաղտնի սիրով սիրում ու հիշում։

Ամպերը ճերմակ երամով անցան
Թռչունների պես,— լուսեղե՜ն երազ,—
Դո՛ւ ես, որ դարձյալ ժպտացիր անձայն
Քո հեռու հեռվից, անհայտ ու անհաս։

Ջրերն են անվերջ միգում հեկեկում,
— Իմ սիրտն է լալիս կարոտով անհուն,—
Թվում է, որ դու տխրությամբ անքուն
Ինձ ես որոնում աղոտ աշխարհում։

Եվ ժպտում ես ինձ, ակնարկում քնքուշ
Ու գաղտնի սիրով սիրում ու հիշում,
Եվ շշնջում ես, և շրշում անուշ,
Անտես ու հուշիկ իմ շուրջը շրջում։No CommentsRead More

ԿԱՐՈՒՍԵԼ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 01-04-2013

Պտտվի՛ր, պտտվի՛ր, կարուսել,
Ես քո երգը վաղուց եմ լսել…

Հեքիաթ էր, և հմայք, և անծիր
Խնդություն մշուշում վարդագույն,
Դու նենգոտ քնքշությամբ ժպտացիր
Արևոտ ժպիտով իմ հոգուն…

Սիրո խոսք, և համբույր, և խոստում…
— Արբեցե՛ք այս անուշ համերգում,—
Արդյոք մե՞նք, թե՝ խոսքե՞րն են ստում,
Արդյոք մե՞նք, թե՝ աշխարհն է երգում։

Պտտվի՛ր, պտտվի՛ ր, կարուսել,
Ես քո երգը վաղուց եմ լսել…

Կար հեռու մի երկիր թովչական,
Արև էր ոսկեղեն աշխարհում.
Շողացին, ժպտացին — էլ չըկան,
Էլ չըկան պատրանքները սիրուն։

Ե՛վ թախիծ, և՛ տրտունջ, և՛ տանջանք,
— Դո՞ւ ես այն, թե՝ աշխա՞րհն է լացում. —
Խավարիր, խաբուսիկ անրջանք,
Հեռավոր օրերի հիացում…

Պտտվի՛ր, պտտվի՛ր, կարուսել,
Ես քո երգը վաղուց եմ լսել…

Կար մի երգ հեռավոր աշխարհում,—
Դու այն երգն ես կրկնում հեռավոր —
«Ես սիրում եմ, դու ինձ չես սիրումս,
Եվ հին են քո խոսքերը բոլոր…

Եվ այն վալսը՝ «Անդարձ ժամանակ»,
Ծառուղին՝ ամայի պուրակում,
Ե՛վ գիշեր, և՛ համբույր, և՛ լուսնյակ.
Տաղտկալի՜, ձանձրալի՜ պատմություն…

Պտտվի՛ր, պտտվի՛ր, կարուսել,
Ես քո երգը վաղուց եմ լսել…

Պարում են խելագար խնջույքում,
— Ով կուզե՝ թող գաղտնիքն իմանա,—
Ոչ վե՛րջ կա, ոչ ըսկի՛զբ այս երգում,—
Երեկ՝ ես, այսօր՝ դու, վաղը՝ նա…

Պտտվի՛ր, պտտվի՛ր, կարուսել,
Ես քո երգը վաղուց եմ լսել…No CommentsRead More

ԱՌԱՎՈՏ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 31-03-2013

Այսօր դու քաղցր ես նայում, առավո’տ,
Եվ դյութական է համբույրը քո զով,
Եվ լայն է բացված հեռուն արևոտ,
Ու գինով եմ ես մի նոր երազով…

Ելնել ճանապարհ, խնդուն հեռանալ,
Զվարթ և թեթև թափառել ազատ,
Եվ ո՛չ հայրենիք, ո՛չ տուն ունենալ,
Ո՛չ անուն, ո՛չ զենք, ո՛չ փառք, ո՛չ արծաթ…

Սիրել ու կրկին սիրել խնդագին,
Փայփայել քնքուշ, լինել հարազատ,
Հեռանա~լ, դառնա~լ կրկին ու կրկին,
Անհուն աշխարհում բացսիրտ և ազատ։

Ողջունել սիրով անց ու դարձողին,
Օրհներգել կյանքը, աշխարհին ժպտալ,
Հարազատ լինել ջրին ու հողին
Եվ անհուն սիրով սիրել ու գթալ…

Մութ հավերժության դառնությունն զգալ,––
Եվ թախծել անհուն և անչար լինել,—
Մեռնող մանկան մոտ դառը հեկեկալ,
Բաց շիրմի առաջ ողջ կյանքը օրհնել…

Մեռնել անտրտունջ հնազանդության
Մեղմագին երգով, ժպիտով քնքուշ. —
Զգալ, որ ողջը հեքիաթ է միայն,
Ցնորք է անվերջ, երազ է անուշ…No CommentsRead More

ՀԱՅՏՆՈԻԹՅՈԻՆ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 30-03-2013

Գարնան անուշ աղմուկով,
Գարնան երգով դու եկար.
Փայլով, փառքով ու շուքով,
Խնդությունով խելագար….

Սիրտըս անուշ խոցեցիր
Արևավառ քո սրով,
Սև օրերըս այրեցիր
Գեղեցկությամբ ու սիրով։

Սիրտըս լիքն էր մութ մեգով,
Սիրտըս թույլ էր ու տկար,—
Գարնան անուշ աղմուկով,
Գարնան երգով դու եկար…

1912(1) CommentRead More

ԻՄ ՑՆՈՐՔԻՆ

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 29-03-2013

Անե՛յլա, ոչ ոք դեռ չի համբուրել
Շուրթերըդ մւսքուր, կուրծքըդ դողդոջուն,
Ո՞վ է քո անուշ աչքերը վառել
Այս աղջամուղջում…

Խավար օրերի երազում դժգույն
Հայտնվում ես դու արշալույսի պես,—
Պոետը քեզ է երազում անքուն
Ու պաշտում է քեզ։

Գեղեցկությունըդ վառված է բոցե
Դաշույնի նըման սև կյանքի վրա. —
Թող կարոտ սիրտըս մահացու խոցե
Եվ թող չերերա…

Գեղեցկությանըդ, որպես մահապարտ,
Երկրպագում է բանաստեղծը միշտ
Եվ ողջունում է խնդությամբ հպարտ
Տառապանք ու վիշտ։

Անե՛յլա, ոչ ոք դեռ չի համբուրել
Շուրթերըդ մաքուր, կուրծքըդ դողդոջուն,
— Ո՞վ է քո ոսկի ժպիտը վառել
Այս աղջամուղջում…No CommentsRead More

Երբ կյանքը սուր փշերով

Posted by Vahan Teryan | Posted in Բանաստեղծություններ | Posted on 28-03-2013

Երբ կյանքը սուր փշերով
Կարյունոտե քո հոգին,
Հիշի՛ր, որ սուրբ հուշերով
Շղթայված ես դու մեկին։
Երբ մենք հեռու կըլինենք,
Երբ կանջատվենք առհավետ,
Հիշի՛ր, որ կա սրբազան
Հանդիպումի արահետ։
Հիշի՛ր, որ երբ մի անգամ
Մահին հաղթեց խնդագին,
Էլ չի կարող մոռանալ
Ակնթարթն այն մեր հոգին։
Քո խոսքերը սրբազան
Չեն խավարիլ խավարում,
Շուրջը, շուրջը ամեն ինչ
Կերգե անդարձ քո հեռուն։
Դու կըլինես իմ հոդում,
Դու ամեն տեղ կըլինես,
Որպես քաղցր մի խոկում,
Ե՛վ անմարմին, և՛ անտես։
Մեզ ամեն ինչ այս երկրում
Հմայում է և խաբում,
Բայց կա անհաս մի բերկրում,
Հրաշք-անկարծ հանդիպում…
Երբ կըլինենք մենք հեռու,
Անվերադարձ և օտար,
Հիշի՛ր, որ ինձ մի անգամ
Հավերժաբար դու գտար…

Մոգերի ընծաները

I

Մի դոլար ութսունյոթ ցենտ: Ընդամենը այդքան էր: Որից վաթսուն ցենտ` մեկ ցենտանոց մետաղադրամներով: Դրանցից յուրաքանչյուրի համար հարկ էր եղել սակարկել նպարավաճառի, բանջարավաճառի, մսագործի հետ այնպես, որ մինչև ականջները կարմրել էր այն համր դժգոհությունից, որ առաջացրել էր նման խնայողությունը: Դելան երեք անգամ նորից հաշվեց: Մի դոլար, ութսունյոթ սենթ: Իսկ վաղը Ծննդյան տոներն են:

Միակ բանը, որ մնում էր անել, փռվելն էր հնամաշ օթոցին ու արտասվելը: Դելան հենց այդպես էլ վարվեց: Այստեղից էլ առաջ է գալիս փիլիսոփայական եզրահանգում, որ կյանքը բաղկացած է արցունքներից, հառաչներից ու ժպիտներից, ընդ որում` հառաչները գերակշռում են:

Մինչ տանտիրուհին կանցնի այդ բոլոր փուլերը, աչքի անցկացնենք տունը: Փոքրիկ բնակարան` շաբաթը ութ դոլարով: Կահավորանքը վկայում էր ոչ թե աղաղակող աղքատության, այլ համեստորեն լռող չքավորության մասին: Ներքևում` շքամուտքի դռանը, նամակների արկղիկն էր, մի արկղիկ, որի անցքից հնարավոր չէ խցկել ոչ մի նամակ, և էլեկտրական զանգի կոճակը, որից ոչ մի մահկանացուի չի հաջողվի սեղմելով որևէ ձայն դուրս բերել: Դրան կցված էր «Մ. Ջեյմս Դիլինգհեմ Յունգ » մակագրությամբ մի քարտ: «Դիլինգհեմը»  բարեկեցության ոչ վաղուցվա շրջանում ծավալվել էր ամբողջ երկարությամբ, երբ վերոհիշյալ անվան տերը շաբաթական երեսուն դոլար էր ստանում: Իսկ այժմ  «Դիլինգհեմ» բառի տառերը խամրել էին՝ասես լրջորեն խորհելով` չկրճատվե՞ն արդյոք՝դառնալով համեստ ու անհավակնոտ «Դ»:  Սակայն երբ միստր   Ջեյմս Դիլինգհեմ Յունգը գալիս էր տուն և բարձրանում վերին հարկ, նրան մշտապես դիմավորում էին «Ջիմ» բացականչությունն ու քնքուշ գրկախառնությունները միսիս Ջեյմս  Դիլինգհեմ Յունգի, որին ձեզ արդեն ներկայացրել ենք Դելա անվամբ: Իսկ դա, հիրավի, շատ հաճելի է:

Հարցերևառաջադրանքներ

1. Բացատրիր հետևյալ բառերը (կարող ես օգտվել բացատրական բառարանից).

մոգ, սակարկել, նպարավաճառ, օթոց, շքամուտք, հավակնոտ:

մոգ — հոմանիշներ

 Կախարդ, դյութ, գուշակ, վհ|ուկ, աստղագետ, աստղագուշակ, քաղդյա, հմայող, հմա|իչ, թովիչ,

սակարկել — հոմանիշներ

Առևտուր անել:

նպարավաճառ — հոմանիշներ

 Պարենավաճառ, մթերավաճառ,

օթոց, -հոմանիշներ

բազմոց

շքամուտք — հոմանիշներ

Հանդիսամուտք: Շքադուռ:

հավակնոտ — հոմանիշներ

հավակնազեղց, հավակնալից, հավակնահեղց

Նապաստակի մը օրագիրը

Կրկնի՛ր և հիշի՛ր.

Գոյականների կրած փոփոխությունները հոլովների միջոցով կոչվում է հոլովում: Բառերը թեքվում կամ փոփոխության են ենթարկվում սեռական հոլովից:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)

Առաջադրանքներ

1. Երեխա, դասարան, աշուն, մահ բառերը հոլովի´ր:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-երեխան, դասարան,աշուն, մահ

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)- երեխաին, դասարանի, աշունի, մահի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-երեխաին, դասարանին, աշունին, մահին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-երեխաից, դասարանից,աշունից, մահից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)- երախայով, դասարանով, աշունով, մահով

2. Գրի՛ր, թե ի՛նչ հոլովով են դրված և ի՛նչ ընդհանուր իմաստ ունեն ընդգծված բոլոր բառերը:

Փոքրիկը պահել էր հյուրի կոշիկները: սեռական

Ընկերոջ կրիան պահում էր իրենց տանը:սեռական

Մոր պայուսակը չբացած էլ իմանում էր, թե մեջն ի՛նչ կա իր համար:սեռական

Միրգը հորեղբոր այգուց են բերում:սեռական

Սեղանի ոտքն է դարձրել խաղալիք:սեռական

Հոր ամբողջ ունեցվածքը մնաց կրտսեր որդուն:սեռական

3.Գրի՛ր, թե ի՛նչ հարցի են պատասխանում և ի՛նչ են ցույց տալիս ընդգծված, գործիական հոլովով դրված բառերը:

Մի ամսով էր գնացել, բայց տարով մնաց:

Գնացքն անցնում էր լայնատարած դաշտով:

Ամեն ինչ սիրով ու պատրաստկամությամբ է անում:

Ընկերներով հավաքվել են մեկի տանը:

Մի պատրվակով տնից դուրս եկավ:

Ճանապարհը մի կիլոմետրով էլ երկարեցրեց:

4. Բառերի ընդհանուր արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց ուղիղ ձևերը և տրված բառերը բացատրի՛ր արմատների միջոցով:

Ա.Ելևէջ, Իջևան, իջնել, վայրէջք:

Բ.Բանբեր, բանակռիվ, բանաստեղծ, բանասեր:
Գ.Սնափառ, սնամեջ, սնահավատ, սնապարծ:

5. Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների (օրինակ ՝ հրաշամանուկ- հրաշ-ա-մանուկ) և պարզի՛ր, թե բառաշարքերից յուրաքանչյուրն ի՞նչ ընդհանրությամբ է կազմված:

ա) Սահմանադիր, զմրուխտափայլ, կանխավճար, սնափառ, բաղաձայն, պարտատեր, կենսախինդ, ջրամուկ,արևամանուկ, ձեռագործ, նորամուտ:
բ) Կենարար, կենսուրախ, զուգընթաց, ջրկիր, ջրհեղեղ, բանբեր, քարտաշ, տնպահ, լուսնկա, մթնկա, ձնծաղիկ, ռնգեղջյուր, քարափ, մոլեռանդ, հրձիգ, քարտաշ, ակնհայտ:НОЯБРЬ 25, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

Գոյականների կրած փոփոխությունները հոլովների միջոցով կոչվում է հոլովում: Բառերը թեքվում կամ փոփոխության են ենթարկվում սեռական հոլովից:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)

Առաջադրանքներ

1. Երեխա, դասարան, աշուն, մահ բառերը հոլովի´ր:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-երեխան, դասարան,աշուն, մահ

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)- երեխաին, դասարանի, աշունի, մահի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-երեխաին, դասարանին, աշունին, մահին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-երեխաից, դասարանից,աշունից, մահից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)- երախայով, դասարանով, աշունով, մահով

2. Գրի՛ր, թե ի՛նչ հոլովով են դրված և ի՛նչ ընդհանուր իմաստ ունեն ընդգծված բոլոր բառերը:

Փոքրիկը պահել էր հյուրի կոշիկները: սեռական

Ընկերոջ կրիան պահում էր իրենց տանը:սեռական

Մոր պայուսակը չբացած էլ իմանում էր, թե մեջն ի՛նչ կա իր համար:սեռական

Միրգը հորեղբոր այգուց են բերում:սեռական

Սեղանի ոտքն է դարձրել խաղալիք:սեռական

Հոր ամբողջ ունեցվածքը մնաց կրտսեր որդուն:սեռական

3.Գրի՛ր, թե ի՛նչ հարցի են պատասխանում և ի՛նչ են ցույց տալիս ընդգծված, գործիական հոլովով դրված բառերը:

Մի ամսով էր գնացել, բայց տարով մնաց: ինչո՞վ, ժամանակահատված

Գնացքն անցնում էր լայնատարած դաշտով: ինչո՞վ, վայր

Ամեն ինչ սիրով ու պատրաստկամությամբ է անում: ինչո՞վ, ձև

Ընկերներով հավաքվել են մեկի տանը: ինչերո՞վ

Մի պատրվակով տնից դուրս եկավ: ինչո՞վ

Ճանապարհը մի կիլոմետրով էլ երկարեցրեց: ինչո՞վ, չափ

4. Բառերի ընդհանուր արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց ուղիղ ձևերը և տրված բառերը բացատրի՛ր արմատների միջոցով:

Ա.էջք – ելևէջ – ձայնի տատանում, Իջևան – վայրի անուն, իջնել – գնալ դեպի ներքև, վայրէջք – իջնել ներքև

Բ.Բան – բանբեր – խոսք բերող, բանակռիվ – որևէ հարցի շուրջ վեճ, բանաստեղծ – խոսքեր, մտքեր հորինող, ստեղծագործող, բանասեր – լեզվաբան, լեզուն ուսումնասիրող

Գ. սին – սնափառ – փուչ բանի համար գովասանք սպասող, սնամեջ- դատարկ, սնահավատ – չեղած բանի հավատացող  և սնապարծ – չարած կամ չունեցած բանի համար պարծեցող –

5. Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների (օրինակ ՝ հրաշամանուկ- հրաշ-ա-մանուկ) և պարզի՛ր, թե բառաշարքերից յուրաքանչյուրն ի՞նչ ընդհանրությամբ է կազմված:

ա) Սահման –ա- դիր, զմրուխտ –ա- փայլ, կանխ-ա-վճար, սն-ա-փառ, բաղ-ա-ձայն, պարտ-ա-տեր, կենս-ա-խինդ, ջր-ա-մուկ,արև-ա-մանուկ, ձեռ-ա-գործ, նոր-ա-մուտ:
բ) Կեն-արար, կենս-ուրախ, զուգ-ընթաց, ջր-կիր, ջր-հեղեղ, բան-բեր, քար-տաշ, տն-պահ, լուս-նկա, մթ-նկա, ձնծ-ա-ղիկ, ռնգ-եղջյուր, քար-ափ, մոլ-եռանդ, հր-ձիգ, քար-տաշ, ակն-հայտ:

Կրկնի՛ր և հիշի՛ր.

Գոյականների կրած փոփոխությունները հոլովների միջոցով կոչվում է հոլովում: Բառերը թեքվում կամ փոփոխության են ենթարկվում սեռական հոլովից:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)

Առաջադրանքներ

1. Երեխա, դասարան, աշուն, մահ բառերը հոլովի´ր:

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-երեխան, դասարան,աշուն, մահ

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)- երեխաին, դասարանի, աշունի, մահի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-երեխաին, դասարանին, աշունին, մահին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-երեխաից, դասարանից,աշունից, մահից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)- երախայով, դասարանով, աշունով, մահով

2. Գրի՛ր, թե ի՛նչ հոլովով են դրված և ի՛նչ ընդհանուր իմաստ ունեն ընդգծված բոլոր բառերը:

Փոքրիկը պահել էր հյուրի կոշիկները: սեռական

Ընկերոջ կրիան պահում էր իրենց տանը:սեռական

Մոր պայուսակը չբացած էլ իմանում էր, թե մեջն ի՛նչ կա իր համար:սեռական

Միրգը հորեղբոր այգուց են բերում:սեռական

Սեղանի ոտքն է դարձրել խաղալիք:սեռական

Հոր ամբողջ ունեցվածքը մնաց կրտսեր որդուն:սեռական

3.Գրի՛ր, թե ի՛նչ հարցի են պատասխանում և ի՛նչ են ցույց տալիս ընդգծված, գործիական հոլովով դրված բառերը:

Մի ամսով էր գնացել, բայց տարով մնաց: ինչո՞վ, ժամանակահատված

Գնացքն անցնում էր լայնատարած դաշտով: ինչո՞վ, վայր

Ամեն ինչ սիրով ու պատրաստկամությամբ է անում: ինչո՞վ, ձև

Ընկերներով հավաքվել են մեկի տանը: ինչերո՞վ

Մի պատրվակով տնից դուրս եկավ: ինչո՞վ

Ճանապարհը մի կիլոմետրով էլ երկարեցրեց: ինչո՞վ, չափ

4. Բառերի ընդհանուր արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց ուղիղ ձևերը և տրված բառերը բացատրի՛ր արմատների միջոցով:

Ա.էջք – ելևէջ – ձայնի տատանում, Իջևան – վայրի անուն, իջնել – գնալ դեպի ներքև, վայրէջք – իջնել ներքև

Բ.Բան – բանբեր – խոսք բերող, բանակռիվ – որևէ հարցի շուրջ վեճ, բանաստեղծ – խոսքեր, մտքեր հորինող, ստեղծագործող, բանասեր – լեզվաբան, լեզուն ուսումնասիրող

Գ. սին – սնափառ – փուչ բանի համար գովասանք սպասող, սնամեջ- դատարկ, սնահավատ – չեղած բանի հավատացող  և սնապարծ – չարած կամ չունեցած բանի համար պարծեցող –

5. Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների (օրինակ ՝ հրաշամանուկ- հրաշ-ա-մանուկ) և պարզի՛ր, թե բառաշարքերից յուրաքանչյուրն ի՞նչ ընդհանրությամբ է կազմված:

ա) Սահման –ա- դիր, զմրուխտ –ա- փայլ, կանխ-ա-վճար, սն-ա-փառ, բաղ-ա-ձայն, պարտ-ա-տեր, կենս-ա-խինդ, ջր-ա-մուկ,արև-ա-մանուկ, ձեռ-ա-գործ, նոր-ա-մուտ:
բ) Կեն-արար, կենս-ուրախ, զուգ-ընթաց, ջր-կիր, ջր-հեղեղ, բան-բեր, քար-տաշ, տն-պահ, լուս-նկա, մթ-նկա, ձնծ-ա-ղիկ, ռնգ-եղջյուր, քար-ափ, մոլ-եռանդ, հր-ձիգ, քար-տաշ, ակն-հայտ:

երկու բառաչարքերում կային բառեր, որոնց հիմքերը միանում էին ա հոդակապով, բայց երկրորդ բառաշարքում կային նաև առանց հոդակապի բարդ բառեր:

երկու բառաչարքերում կային բառեր, որոնց հիմքերը միանում էին ա հոդակապով, բայց երկրորդ բառաշարքում կային նաև առանց հոդակապի բարդ բառեր:НОЯБРЬ 20, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

Ցանկապատներ…Ինչո՞ւ,եթե կարելի է ապրել առանց ցանկապատ կոչված խոչընդոտի:Իմ կարծիքով ցանկապատերը թույլ չեն տալիս մարդկանց ազատ շփվել միմյանց հետ, և մարդիկ ցանկանում են ազատվել դրանցից:Օրինակ՝ մարդիկ տեսնում են,որ իրենց ուզած կարճ ճանապարհը ցանկապատած է և ստիպված գնում են երկար ճանապարհով:Մարդիկ կան,որոնք գիտակցում են,որ ցանկապատերը իրենց ազատ շփման և շարժման իրավունք չեն տալիս:Հետևաբար ես կողմ եմ ցանկապատերը վերացնելու գաղափարին:НОЯБРЬ 19, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

,,Նարինջները,, պատմվածքում մի տղա կար,որ կորցրել էր ծնողներին և ապրում էր հորեղբոր և հորեղբոր կնոջ հետ: Նրանք աղքատ էին, անգամ հացի գումար չունեին:Մի քանի արկղ նարինջ ունեին և տղային ստիպում էին,որ կանգնի փողոցում ժպտա և ամեն անցնող մեքենայի նարինջ առաջարկի: Բայց տղան, իր կյանքի դժվարություններից հոգնած, չէր կարողանում ժպտալ և ոչ մի հատ չէր վաճառում:

Ես կարծում եմ,որ ստիպողաբար մարդուն դրդել որևէ բան անել չի կարելի:Երեխային փոքր տարիքից աշխատել սովորեցնելը շատ լավ է,անգամ գովելի,բայց ստիպողաբար այնպես անել, որ ժպտա 2-3 կոպեկի համար, չարժե,անգամ ,եթե դա իրենց հացի փողն է:Տղան ինքնուրույն պետք է հասկանա,որ իր մեկ ժպիտով հարող է ընտանիքի այդ օրվա հացը վաստակել…НОЯБРЬ 19, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

,

Անկեղծ ասած՝ կուզեմ այս մասին պատմել իմ բառերով այլ ոչ գիքի:,,Գորտը,, պատմվածքի հերոսները կենդանիներ են ,բայց այն լրիվ մարդկային արժեքների մասին է:Մի գորտ կար պատմվածքի մեջ,որ մտածում էր, թե ամբողջ աշխարհը իր և գորտերի համար է միայն ստեղծված:Սակայն դրանից հետո մի օձ եկավ, և,եթե չեմ սխալվում, խայթեց գորտին, և անգամ դրանից հետո գորտերը մտածեցին,որ օձն էլ իրենց խայթելու համար է ստեղծված:НОЯБРЬ 19, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

1. Աշնանային ընթերցանություն 

• Ընթերցանություն` ըստ նախասիրության

Գրիքը կարդալու ընթացքում կամ հետո կատարի՛ր հետևյալ առաջադրանքները՝

• Բլոգումդ բացի՛ր «Իմ գրադարանը» բաժինը և կարդացածդ գրքի (գրքերի) մասին պատմելիս նշի՛ր այս բաժինը:
• Ի՞նչ գիրք ես կարդում կամ արդեն կարդացել(վերնագիրը, հեղինակի անունը):
• Կարդացել եմ Ջոնաթան Լիվինգսթոն Ճայը;
• Քեզ դուր եկած ամենահետաքրքիր հատվածը կամ արտահայտությունը:
• Սա աշխարհի ամենահետաքրքիր գիրք է;Այն չունի ամենալավ և ամենահետաքրքիր հատված,այն ամբողջովին հետաքրքիր է և ամեն մի բառ ունի յուրօրինակ բացատրություն;
• Առանձնացրո՛ւ հերոսներին, նկարագրի՛ր և բնութագրի՛ր նրանց:
• Ջոնաթան Լիվինգսթոն-նպատակասլաց,խելացի,իր նպատակին հասնելու համար նաև հակաճառում է ծնողներին;
• Գրի՛ր կարծիք կարդացածդ գրքի մասին:
• Ինձ շատ է տպավորել այդ գիրքը և շատ ուրախ եմ,որ այդպիսի գիրք եմ կարդացել,այն այնքան խորիմաստ էր;Կարծում եմ շատերը այդ գրքի իմաստը չեմ հասկանա;Ազատությունն է այն գրքի հիմանական բովանդակությունը;

СЕНТЯБРЬ 21, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

10-12 նախադասությամբ պատմի՛ր ֆիլմի բովանդակությունը:

Հաչիկոն փոքրիկ շուն էր:Նրան գտավ մի բարի մարդ և տարավ իր տուն:Այդ մարդը ավելի շատ ժամանակ էր անցկացնում Հաչիկոյի հետ,քան իր ընտանիքի:Ընտանիքի անդամները ցանկանում էին Հաչիկոյին հանել տանից կամել հորը համոզեին,որ ընտանիքին ավելի շատ ժամանակ անցկացներ ընտանիքի հետ:Հայրը շատ-շատ էր խաղում և զբաղվում շան հետ:Շունն ամեն անգամ իր տիրոջ հետ գնում էր տիրոջ աշխատատեղ և սպասում այնքան,մինչև տերը վերադառնար աշխատանքից և միասին գնաին տուն:Մի օր,երբ տերը պատրասվում էր գնալ աշխատանքի,շունն ամեն կերպ փորձում էր բացատրել նրան,որ նա չգնար աշխատանքի:Բայց տերը չեր հասկանում,թե ինչ էր ասում շունը:Եվ այդպես շանը չլսելով գնաց աշխատանքի:Շունը ինչպես միշտ գնաց տիրոջ հետ և սպասեց:Սակայն ժամեր անց մահացավ տերը հենց աշխատանքի վայրում:Շունը շաաաաատ երկար սպասեց,սպասեց տարիներ:Սակայն տերը չվերադարձավ:Խեղճ շունը շատ երկար սպասեց,բայց շանը քշում էին,փորձում էին շանը համոզել,որ տերը մահացել է:Շունը այնքան երկար սպասեց,որ վերջը սատկեց:Եվ շան պատվին հենց այն տեղը,որտեղ նա սպասում էր տիրոջը դրվեց իր արձանը:

Ինչո՞ւ է ֆիլմը կոչվում ,,Հաչիկո,, , ի՞նչ է նշանակում ,,Հաչիկո,,

Ֆիլմը կոչվում է Հաչիկո,քանի որ շան անունն էր Հաչիկո:

Ո՞րն է ֆիլմի ամենահուզիչ հատվածը:

ԱՄենահուզիչ պահը,երբ շունը անհանգստությունից պայըում էր,որ գիտեր տերը պիտի մահանա:Երբ մահացավ տերը,շունը սպասում էր:Ամենահուզիչ պահը դա էր:

Ո՞ր կերպարը քեզ ամենից շատ դուր եկավ, ի՞նչու:

Բնականաբար ամենալավ կերպարը Հաչիկոն էր:Երբ իմացա,որ այն իրական պատմություն է շատ հուզվեցի:Հաչիկո սիրում եմ նրան շաաաատտտտ:

Բնութագրի՛ր Հաչիկոյին:
Բարի,խելացի,հասկացող,օգնող,սիրալիր կարծես մարս լիներ:Շատ հարգալից կլիներ,եթե մարդ լիներ:СЕНТЯБРЬ 21, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

1. ,,Չալանկը,, ստեղծագործության միջից դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:
   հախուռն-առանց կշռադատելու արած:
   արխալուղ-Տղամարդկանց և կանանց կարճ՝ մինչև ծնկները հասնող հագուստ:
   լուսամատ-Լուսեղեն՝ լույսի պես սպիտակ մատներով:

2.Կետադրի՛ր հետևյալ հատվածը.

Ու ահա ձմռան մի գիշեր երբ,մեր տանը բոլորս քնած էինք,հանկարծ զարթնեցինք ինչ, որ տարօրինակ ձայներից։ Մեկը դիպչում էր մեր դռանը, ճանկռոտում և մի տեսակ մռռոցի նման ձայներ հանում։

Առաջինը զարթնեցինք ես ու մայրս։ Հայրս սովորաբար խոր էր քնում,մինչև չհրեիր չէր զարթնի։

Մի քանի անգամ ականջ դնելով այդ տարօրինակ ձայներին` արթնացրեց հորս:

Տես մի էն ինչ է որ դուռը չանգռում է…

Այդ րոպեին դռան ճանկռտոցը կրկնվեց,նորից մեկը դիպավ դռանը և լսվեց զսպված կլանչոց։

Շուն է? հարցրեց հայրս տարակուսած անկողնում նստելով: Ապա վեր կացավ,արխալուղը գցեց 

ուսերին ու գնաց դեպի դուռը։

Բայց մայրս չթողեց դուռը բանալ:

1. 10-12 նախադասությամբ գրավոր պատմի՛ր ,,Չալանկը,, ստեղծագործությունը:
   Չալանկը մի բարի շուն էր:Նա կարծես մարդ լիներ:Մուրացկաններին խղճում էր և մեղմիկ էր հաչում իրենց վրա:Իսկ հարուստներից կարծես վախենում էր և չեր համարձակվում հաչալ իրենց վրա:Չալանկին մենք կապում էինք գոմի դռանը,որ գող-մող չմտներ:ՄԻ գիշեր,երբ բոլորը գնած էին Չալանկը սկսեց հաչալ:Սկզբից արդնացանք ես ու մայրս:Հայրս հասարակ ձայներից չեր արդնանում,իսկ մենք արդնացրեցինք նրան,որ գնա և տեսնի,թե ինչ է եղել:Շունը շատ-շատ սկսեց հաչալ և հայրս զայրացած դուրս եկավ,ինձ էլ վերցրեց,որ ճրագը պահեմ:Մենք կարծում էինք,որ դա գայլի պատճառով է եկել հասել մեր դուռը:Բայց արի ու տես,որ ՄԵԾ ԿՈՎը հորթուկ է ծնել:Իսկ շունը պսպղան աչուկներով նայում էր պստլիկ հորթուկին:Մենք աըսուհետ գիտեյինք,որ Չալանկը անիմաստ չի հաչում:Մենք սիրեցինք նրան,իսկ նա էլ մեզ:
2. Գտի՛ր ,,Չալանկը,, պատմվածքի.
   ամենահետաքրքիր հատվածը-Ամենահետաքրքիրը այն էր,թե ինչ պիտի պատահեր գոմում:
   ամենահուզիչ հատվածը-Ամենահուզիչ հատվածը դա շան աըդպես պսպղան աչուկներով հորթուկին նաըելն էր:
   ամենազարմանալի հատվածը-Զարմանլին այն է,որ նա շուն է,բայց մարդու նման խելացի է և իր էության նման բարի:
3. Ո՞րն է այն նախադասությունը, որն ստեղծում է սպասումի, լարված իրավիճակ:
   Հայրս անմիջապես բացեց գոմի դուռը, և երբ մտանք ներս, ու ես ճրագով լուսավորեցի գոմը— մեր աչքին պարզվեց մի այսպիսի տեսարան։
4. Նկարագրի՛ր Չալանկին:
   Բարի,խելացի,հասկացող շուն էր Չալանկը:
5. Բնութագրի՛ր Չալանկինհաստատելով ասածներդ համապատասխան հատվածներով: Մի փոքր վախկոտ- Իսկ քյոխվի կամ գզրի վրա չէր հաչում, մի երկու բերան «հաֆ» էր անում, կլանչելու պես ու մռռոցով քաշվում մի կողմ։ Վախենում էր… Գեղեցիկ-Մեր Չալանկը մի սև, բրդոտ շուն էր, կուրծքն ու վիզը ճերմակ, որ հեռվից թվում էր սպիտակ վզկապ։ Խեղճ-Փոքրուց նրա ականջներն ու պոչը կտրել էին, այդ պատճառով ամառը սաստիկ տանջվում էր ճանճերի ձեռից, հողը փոս էր անում մեջը պառկում, կամ ժամերով մտնում էր թփերի ու լոբիների արանքը և դուրս էր գալիս միայն այն ժամանակ, երբ անծանոթ ոտնաձայն էր լսում բակում կամ անցնող շան հոտ էր առնում։
   Օգնող-Դրան հակառակ՝ մենք սիրում էինք մեր տավարը. սիրում էր և նա… Եթե պատահեր, օրինակ, մեր եզներն առանց հսկողի մնային դաշտում, Չալանկը կմնար նրանց մոտ, նույնիսկ առավոտից մինչև երեկո կհսկեր քաղցած, և երեկոյան միայն, երբ եզները գային տուն՝ նա էլ հետները կգար։

Կամ, օրինակ, մայրս հավերին կուտ էր տալիս. պատահում էր, որ հավերի մեջ լինում էին հարևանի հավեր։ Մայրս «օտար, օտար» ասելով` քշում էր դրանց, որ մերոնց կուտը չխլեն։ Երբեմն Չալանկն ինքն էր անում այդ բանը, երբ մայրս չէր նկատում օտար հավերին— նա ցատկում էր կուտ ուտող հավերի մեջ և «օտարներին» քշում.— ընկնում էր նախ մեկի ետևից ու թռթռացնելով հալածում նրան այնքան, մինչև որ թռցնում էր ցանկապատի այն կողմը։ Հետո գալիս էր մյուսներին…

Բարի-Չալանկը, ուրախ կլանչոցով, թռչկոտում էր դեսուդեն։ Իսկ հետո, երբ հայրս հորթը դրեց մոր առաջ, Չալանկը նստեց և, դունչը թաթերին դրած, սկսեց բարի աչքերով նայել կովին ու հորթին:

1. Ի՞նչ գիտես շների մասին:
   Շների մասին շատ բան չգիտեմ:Կան շներ,որոնք ցեղատեսակ ունեն և այն հայտնի է: Կան նաև շներ,որ ունեն ցեղատեսակ,բայց այն հայտնի չէ:Օրինակ՝փողոցային շները:Շները շատ բարի,խելացի,հասկացող լավ էակներ են:
2. Ընտրի՛ր վերնագրերից մեկը և պատմություն հորինի՛ր (աշխատանքդ հրապարակիր բլոգումդ, հղումն ուղարկի՛ր a.nersisyan@mskh.am հասցեին):
   Բոլոր կենդանիներն սիրել կարելի է և ես սիրում եմ նրանց բոլորին,բացի միջատներից և կրյաներից:Շատ եմ սիրում ՓԻՂ:Չգիտեմ ինչու,բայց բոլորի նման սիրում եմ նաև շուն.Բարի,սիրալիր և հասկացող կենդանիներ են շները:Իսկ փղերին սիրում եմ,սիրում եմ….Դուք կարող եք ասել,թե ինչու եք սիրում ձեր մայրիկին?Ես էլ չեմ կարող:Բայց նաև չեմ կարող ասել, թե իչու եմ փիղ սիրում:
   Իմ կենդանին
   Իմ սիրած կենդանին
   Ինչ կենդանու եմ ես նման

СЕНТЯБРЬ 5, 2019ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ,ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, UNCATEGORIZED

Տրված բառերի գրությանն ու արտասանությանն ուշադրությո՛ւն դարձրու և պարզի՛ր, թե ո՛րն է դրանց ընդհանրությունը:

Դզզալ, տոննա, չորրորդ, մրրիկ, Աննա, իննսուն, ուղղաթիռ:
Այս բոլոր բառերի ընդհանրությունը դա տառի 2 անգամ օգտագործումն է:

1. Տրված բառերը գործածելով՝ պատմությո՛ւն հորինիր:

Բերրի, բնօրրան, անդորր, տարրական, երրորդ, չորրորդ:

1. Կրկնակ բաղաձայն (րր, ղղ, և այլն) ունեցող տասը- տասներկու բառ գրի՛ր:
   բերրի,մրրիկ,տարրական,ուղղաթիռ,տոննա,Աննա,իննսուն,դզզալ,չորրորդ,երրորդ,բնօրրան,անդորր:
2. Ստուգի՛ր՝ տրված բառաշարքերի բոլո՞ր բառերն են ճիշտ գրված, և սխալներն ուղղի՛ր:

Ա.Դարբին, երբ, լիրբ, հարբել, նուրբ, որբ, սուրբ, սրբել, ուրբաթ, փրբուր, երբներանգ:
Սխալ է գրված 2 սխալ Փրփուր և Երփներանգ:
Բ. Խաբել, խաբեբա, շաբաթ, համբերել, համբուրել, համբույր, շամբուր, ճամբա:
Սխալ է գրված 2 բառ Շամփուր եվ Ճամփա:
Ստուգի՛ր՝ տրված բառաշարքերի բոլո՞ր բառերն են ճիշտ գրված, և սխալներն ուղղի՛ր:

Գ. Աղբյուր, եղբայր, ողբալ, աղբանոց, թուղբ:
Սխալ է գրված 1 բառ Թուղպ:

1. Ստուգի՛ր՝ տրված բառաշարքերի բոլո՞ր բառերն են ճիշտ գրված,և սխալներն ուղղի՛ր:

Ա. Թարգմանել, կարգ, մարգարիտ, պարգև, արգա, քրգջալ, թարգմանություն, մարգարե:
Սխալ է գրված 2 բառ Արքա և Քրքջալ:
Բ. Կարագ, թագավոր, ծագում, հոգի, ճրագ, օգնել, հաքնել, սգավոր, նորոգել, մուգ, (կապույտ) ավաք:
Սխալ է գրված 2 բառ Հագնել և Ավագ:

1. Ստուգի՛ր տրված բառաշարքերի բոլո՞ր բառերն են ճիշտ գրված, և սխալներն ուղղի՛ր:

Ա. Արդար, դրդել, զվարդ, արդյոք, որդի, բրդել, կարդալ, երդում, արդյունք, արդնանալ, վաղորդյան, շքերդ, օրիորդ :
Սխալ է գրված 2 բառ Զվարթ և Շքերթ:
Բ. Ընդամենը, խնդիր, շանդահարել, ընդունել, կենդանի, ընդհանուր,դադար, օդանցք, անօդևան, բացօդյա:
Սխալ է գրվաթ 3 բառ Շանթահարել,Անօթևան,Բացօթյա:

1. Շարունակի՛ր գրել բառեր, որոնց մեջ կա իա տառակապակցությունը:

Ասիա, Անգլիա, Բելգիա, խավիար, լաբորատորիա ……………:
Մարիամ,Ավստրիացիներ:

1. Պարզի՛ր, թե ուղղագրական ի՛նչ սկզբունքով է կազմվել բառաշարքը, և ավելացրո՛ւ նոր բառեր:

Անընթեռնելի, համընդհանուր, մեկընդմեջ……..:
Ճեպընթաց,Արագընթաց,Դանդաղընթաց:

1. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Անօդ տարածության մեջ մարդն իր մարմինը չի զգում: (անօդ, անոթ)

Աղջիկը դասավորեց արհեստանոցի բոլոր անոթները ու դուրս եկավ: (անօդ, անոթ)

Տղայի աղմկոտ ու անհանգիստ վարքը վախեցնում էր ծնողներին: (վարկ, վարք)

Նրանք ամեն ինչ արեցին իրենց արտադրանքի վարկը բարձր պահելու համար: (վարկ, վարք)

1. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Սիրտն անհանգստությունից թրթռաց ու կարծես մի պահ կանգ առավ:

(թրթռալ,թռվռալ)

Ամբողջ օրը խաղաց ու թռվռաց և միայն երեկոյան հիշեց խոստումը: (թրթռալ, թռվռալ)

Օրումեջ եկող այդ լուրերն էլ հարևանի զայրույթն անընդհատ բորբոքում էին ու գրգռել նրան: (գռգռալ, գրգռել)

Քարերը գռգռալով իջնում էին լանջն ի վար, թռչում իրար գլխից ու ձորում միայն դադար առնում: (գռգռալ, գրգռել)

Նարինջները (Վերլուծություն)

Պատմվացքը պատմում է մարդկանց չափազանց շահմոլ լինելու մասին։ Երեխաներին գումարի ախպյուր դարձնելը, ստիպել լաց լինել և ստիպել ժպտալ։ Նրանք վաճառելով երեխայի մանկությունը գնում են իրենց երջանկությունը։